بعضی ها از همه زندگی خشم دارند

خشم در زندگی

اگر بشود روان و ذهن انسان را به یک نرم افزار سیستم عامل (ویندوز) قدرتمند و بسیار گسترده تشبیه کرد که از تعداد زیادی معادلات و روابط ریاضی تشکیل شده است، هر ورودی یا داده ای که به این نرم افزار وارد می شود پس از انجام محاسبات ریاضی بر روی آن، یک یا چند خروجی خواهد داشت.

بعضی از ما در ویندوزمان معادله ای داریم که صرف نظر از ورودیش، خروجی اش همواره خشم است و از آنجایی که این معادله همواره دست نخورده باقی مانده و هر دفعه با گرفتن ورودی های مختلف همان خروجی ثابت را ارائه می دهد، در دراز مدت در درون نرم افزار خودمان اغلب خشم ذخیره شده به همراه داریم.

خیلی مواقع نمی دانیم چه اتفاقی افتاد و یا نمی توانیم توجیه درستی برای احساس عصبانیت یا خشم خود پیدا کنیم اما آنچه می دانیم این است که مطلب، حادثه یا سخنی موجب شده است تا این معادله ذهنی خروجی را خشم اعلام نماید. کم نیستند افرادی از این قبیل که خروجی معادله آنها اغلب خشم است( به اصطلاح زود عصبانی می شوند) و بارها در موقعیت های معمولی و با سیگنالهای خیلی ساده که برای بسیاری آدمها تنش زا نیست به شدت عصبانی و خشمگین شده اند.

در واقع این معادله( فیلترهای ذهنی ما انسانها) ورودی ها و سیگنالهای مختلف از جمله زبان بدن افراد، حرفهایی که در مورد ما زده می شود، وقایع روزمره و بسیاری ورودی های دیگر را طوری تحریف و تفسیر می کند که خیلی مواقع به ظاهر بی دلیل عصبانی می شویم در صورتی که خشم ما غیر ضروری و غیر موثر بوده است؛ چه بسا اثرات منفی نیز داشته و وجهه ما را به عنوان یک انسان منطقی و صبور خدشه دار نماید.

اینکه چه  مولفه ها و ضرایبی در این معادله وجود دارند که موجب چنین خروجی یا پاسخی از ذهن ما می شوند با باورها و از نگاه تحلیل رفتار متقابل(TA) با نمایشنامه زندگی ما ارتباط عمیق دارد.

خبر خوب این که مولفه ها و ضرایب معادله ای که به آن اشاره شد قابل تغییر است و با تغییر باورها و تفسیرهای لحظه ای که از وقایع و رویدادها به ذهن ناخودآگاه ما خطور می کند، این امکان وجود دارد تا خروجی معادله را به نفع آرامش و آسایش خودمان کنترل کنیم.

یکی از بهترین نمونه هایی که در کنترل ذهن می توان نام برد راهب های تبتی هستند که در کنترل خروجی های ذهنشان تبحر زیادی دارند.

خودشناسی نیز که در دین ما بسیار بر آن تاکید شده، نقطه شروعی است برای درک این نرم افزار و معادلات و ضرایت و مولفه های شکل دهنده آن.

یکی از روش های موثری که برای کمتر عصبانی شدن و احساس آرامش بیشتر وجود دارد و توصیه می شود این است که شخص افکار و گفتگوی ذهنی خودش را به هنگامی که از موضوعی خشمگین می شود در یک جدول چهار ستونی یادداشت کند. بدین صورت که ستون اول مخصوص واقعه یا مطلبی که موجب ناراحتی و عصبانیت فرد شده است می باشد و ستون دوم برای ذکر افکار یا گفتگوی ذهنی در لحظه عصبانیت، ستون سوم ریشه یابی باور و یا انتظار فرد نسبت به واقعه روی داده و ستون چهارم مختص بررسی و سنجش منطقی باورها و انتظار فرد نسبت به مورد مطرح شده خواهد بود. بدین صورت در هر مرحله باورها و انتظارات نامعقولی که در خودآگاه یا ناخوآگاه ذهن فرد وجود دارند شناخته و سپس پالایش می شوند. در نهایت به مرور باورهای منطقی تر و سازنده تر جایگزین باورهای قبلی می گردد و معادله درونی ما تغییر می کند. (نمونه همین روش برای اصلاح سایر باورها در زمینه رابطه عاطفی، موفقیت، رشد شخصی و غیره کاربرد دارد)

پی نوشت:  خودشناسی یا خودآگاهی یکی از فاکتورهای هوش هیجانی (EQ) است که کمک می کند فرد بتواند احساسات و هیجانات خود که خشم، ترس، غم و شادی از آن جمله هستند را بهتر و موثرتر مدیریت نماید.