امروز افکار و ذهنیات نامرتب و پخش و پلایی که مرا احاطه کرده بود برایتان می نویسم؛ شاید از انسجام کافی برخوردار نباشد اما بهرحال ترجیح دادم بنویسمشان بجای اینکه فراموششان کنم.
در سالهای گذشته دوره های متعددی در سازمان ملل و سازمانهای مختلف برای زنان کارآفرین یا آنهایی که می خواهند کارآفرین شوند برگزار کرده ام. دغدغه هایشان، دردهایشان و خیلی اوقات ناامیدی هایشان را از نزدیک دیده و شنیده ام. این بخش از کارآفرینان زن که اگرچه شاید نام کارآفرین را با خود یدک بکشند اما سهمی چندانی از استقلال مالی و جایگاه اجتماعی یک کارآفرین ندارند.
اگر چه ظاهرا در جامعه ما عرف این است که مرد نان آور باشد اما به هیچ وجه کم نیستند زنانی که نان آور خانه و خانواده هستند. در کنار این زنان بعضا مردان معتادی حضور دارند که وبال خانواده اند و کودکانی هم هستند در شرف آسیب که خیلی اوقات سر از خیابان در می آورند و برچسب کودک کار می گیرند.
همانقدر که کودکی از یاد آن کودکان رفته، زنانگی هم از ذهن و روح این زنان رخت بربسته است. حمایت هایی از آنها می شود، آموزش هایی هم ارائه می شود اما چون هدفمند، مستمر و سیستماتیک نیستند اغلب نمی توانند از آنها ماهیگیر بسازند لذا همچنان برای فروش تولیداتشان نیازمند کمک هستند و گاها حتی برای تامین خرج خانواده هم مشکل دارند.
در فرهنگ ما کمتر زنانی هستند که بخش جنگجوی خودشان را بموقع یافته باشند و در وادی کسب و کار از آن بهره ببرند. اغلب جنگجو بودن یک زن به معنای کهن الگویی آن در فرهنگ ما نکوهیده بوده و از این بابت است که اغلب زنان بیشتر حامیان توانمندی هستند تا نفر اول. این مطلب در مورد سایر کارآفرینان هم صدق می کند حتی آنهایی که مشکل مالی یا اعتیاد همسر ندارند بازهم ترس های فراوانی دارند که نفر اول یک کسب و کار باشند؛ شاید چون فکر می کنند این کار از آنها مرد خواهد ساخت.
سوالی که مطرح می شود این است که آیا یک زن کارآفرین می تواند بدون قربانی شدن بخش های زنانه اش موفق باشد؟ اگر مجبور باشد برای تامین خانواده اش چنین مسیری را طی کند آیا راهی وجود دارد که آسیب کمتری ببیند و بهتر از پس این مسئولیت برآید؟ یک زن چطور می تواند بین جنبه های مختلف زندگی اش تعادل ایجاد کند؟
اگرچه این سوالات، سوالات خوبی هستند اما پاسخ به آنها مطلقا ساده نیست.
از سویی دیگر فکر می کنم این مسئولیت اجتماعی همه ی ماست که بدون برچسب بالا یا پایین، دانا و نادان، نیازمند و غنی، به هم نوع خودمان ماهیگیری یاد دهیم؛ هر کدام به شیوه ی خودمان با بضاعت خودمان.